W sieci można znaleźć wiele terminów opisujących ten stan. Przegrzanie, osłabienie cieplne , wyczerpanie cieplne, udar słoneczny, udar cieplny… i inne. Sporo tych terminów, ale bez obaw – za chwilę wszystko będzie jasne. Opowiem czym jest hipertermia, jakie są przyczyny i jak sobie z nią radzić! No i najważniejsze – jak udzielać pierwszej pomocy przy hipertermii! Zapraszam do czytania!
Najczęstsze przyczyny przegrzania organizmu
Przegrzanie organizmu – ten temat zwykle kojarzy się czasem gdy na zewnątrz panuje wysoka temperatura. Jednak hipertermia zdarza się nie tylko w czasie upalnych dni. Oto najczęstsze przyczyny przegrzania:
- nadmierna ekspozycja na promienie słoneczne
- przebywanie w gorących pomieszczeniach (szczególnie wykonywanie pracy fizycznej)
- gorące kąpiele parowe i wodne (sauna)
- zbyt ciepłe ubranie – potrafi zdarzyć się o każdej porze roku. Szczególnie często występuje u osób starszych oraz małych dzieci.
Dodatkowym czynnikiem, który często ma wpływ na przegrzanie w każdych warunkach jest intensywny wysiłek fizyczny.
Uwaga! W okresie wakacyjnym częstą przyczyną przegrzania jest pozostawianie w zamkniętym aucie dzieci. Podobny los dotyka też zwierzęta. W swojej karierze widziałem takie przypadki, które kończyły się bardzo źle. Nie ryzykuj! Na zdjęciu tytułowym widać wymowny eksperyment, który pokazuje co się wtedy stanie.
Jakie są objawy przegrzania (hipertermii)?
Przede wszystkim pojawia się wzrost temperatury ciała do 40 stopni Celsjusza lub wyżej. Oczywiście dotyczy to temperatury głębokiej. Na wyposażeniu karetki jest termometr do pomiaru temperatury, podobnie w szpitalu. Jednak jako świadek zdarzenia nie będziesz miał do niego dostępu. Jak rozpoznać przegrzanie w warunkach pierwszej pomocy? Oto objawy hipertermii, które możesz zaobserwować:
- pocenie
- wzmożone pragnienie- konsekwencja utraty płynów (pocenia)
- nudności/wymioty
- bóle głowy i splątanie (zaburzenia świadomości)
Jak udzielać pierwszej pomocy przy hipertermii?
Jeśli podejrzewasz przegrzanie to jak najszybciej:
- przenieś pacjenta w chłodne miejsce i podaj chłodne płyny do picia. Pamiętaj ! Płyny podajemy tylko jeśli pacjent jest przytomny i współpracuje.
Jeśli nie możesz ruszyć poszkodowanego, lub odległości do pokonania jest zbyt duża rozpocznij chłodzenie w miejscu gdzie leży pacjent. Możesz w tym celu:
- stworzyć prowizoryczną ochronę przed słońcem. Do tego celu doskonale nadaje się folia NRC – folia życia. Wystarczy rozłożyć ją nad poszkodowanym ( nie przykrywaj, ani nie zawijaj w nią pacjenta)
- stwórz ruch powietrza – przeciąg lub wachlowanie
- chłodne okłady
- dozwolone jest zanurzanie całego pacjenta w chłodnej wodzie (z wyjątkiem głowy)
Uwaga! Jeśli nie ma możliwości chodzenia pacjenta, lub jego stan się nie poprawia koniecznie wezwij pomoc. W mojej poprzedniej publikacji przeczytasz jak przeprowadzić rozmowę z dyspozytorem.
Szybka pierwsza pomoc może uchronić pacjenta przed wystąpieniem udaru cieplnego, który jest stanem zagrożenia życia i może prowadzić do nagłego zatrzymania krążenia. Jeśli do tego dojdzie to należy postępować według schematu i przejść do resuscytacji krążeniowo oddechowej.
Czego nie robić przy hipertermii?
- nie podawaj pacjentowi leków ( na bóle głowy, wymioty, ani żadnych innych)
- nie podawaj płynów osobom z zaburzeniami świadomości lub nieprzytomnych. Istnieje spore ryzyko zachłyśnięcia
- nie wrzucaj pacjenta do zimnej wody. Chłodzenie należy prowadzić stopniowo
- nie podawaj alkoholu (nawet jeśli jest dobrze schłodzony)
Podsumowanie
Uważam, że pierwsza pomoc powinna być intuicyjna. Najlepiej będzie jeśli ten temat pokażę Ci na prostym przykładzie. Oto pacjent. Wyszedł w upał aby pobiegać.
Temperatura jego ciała rośnie. Na szczęście organizm to cudowny twór i potrafi się bronić. Uruchamia się chłodzenie:
✔skóra -rozszerzenie naczyń i wydzielanie potu
✔serce-pompuje szybciej (ciało szybciej odda ciepło)
✔płuca -przyspieszony oddech. Widzieliście jak pies dyszy- tutaj efekt jest podobny
Upał nie odpuszcza. Nasz pacjent też nie nie chce odpuścić. Biegnie dalej, a na domiar złego zapomniał butelki z wodą.
Pot wylewa się litrami , boli głowa, dziwnie jakoś, słabo. Serce mu wali, ciężko oddychać. Opada z sił. przestaje biec, siada,kładzie się. Niestety nie znalazł cienia i leży na słońcu.
Jeśli nasz pacjent nie zejdzie ze słońca , nie schłodzi się , nie nawodni -dojdzie do wyczerpania. Mechanizmy regulacji temperatury w jego ciele wkrótce przestaną działać.
Dojdzie do UDARU cieplnego- skóra będzie CZERWONA I SUCHA -to bardzo zły znak. Jeśli na tym etapie nikt nie udzieli pierwszej pomocy dojdzie do utraty przytomności a nawet zatrzymania krążenia.
Teraz już wiesz jak skutecznie udzielać pierwszej pomocy w przypadku przegrzania. Zajrzyj więc do innych tematów 😉