Drgawki gorączkowe u dzieci to stan, który potrafi spędzić sen z powiek nawet najbardziej spokojnemu rodzicowi. Szczególnie jeśli pojawia się po raz pierwszy. Czym są drgawki gorączkowe, jaki je rozpoznać, i najważniejsze – jak skutecznie udzielać pierwszej pomocy. Zapraszam do czytania.
Czym są drgawki gorączkowe u dziecka?
Drgawki gorączkowe to napady, które pojawiają się u dzieci najczęściej między 6 miesiącem a 5 rokiem życia, w odpowiedzi na wysoką temperaturę ciała zwykle powyżej 38,5°C. (u dzieci które mają tendencję do występowania drgawek potrafią pojawiać się one 38°C) Dla ciekawskich dodam, że najwięcej przypadków drgawek u dzieci obserwuje się między 12 a 18 miesiącem życia.
Często związane są z uwarunkowaniami rodzinnymi- jeśli występowały u rodziców lub starszego rodzeństwa, to jest szansa, że pojawią się u młodszych dzieci.
Mechanizm powstawania drgawek gorączkowych nie jest do końca jasny, jednak uważa się, że jest to reakcja mózgu na nagły wzrost temperatury.
Czy drgawki gorączkowe u dzieci są groźne?
Mimo, że drgawki gorączkowe wyglądają niepokojąco, w większości przypadków nie stanowią zagrożenia dla życia dziecka i nie prowadzą do trwałych uszkodzeń mózgu. Przeważnie ustępują samoistnie po kilku minutach. Warto jednak pamiętać, że choć zazwyczaj są łagodne, wymagają odpowiedniej opieki i obserwacji, aby zapewnić dziecku bezpieczeństwo.
Przeczytaj:
- Kursy pierwszej pomocy dla młodzieży
- Pierwsza pomoc dla dzieci w przedszkolu
- Czym jest RKO?
- Pozycja bezpieczna krok po kroku
Rodzaje drgawek gorączkowych
Wyróżniamy drgawki gorączkowe proste i złożone. Drgawki gorączkowe proste są od początku uogólnione, trwają krócej niż 15 minut i nie powtarzają się w ciągu 24 godzin. W przeciwnym razie mówimy o drgawkach gorączkowych złożonych. Zwykle trudno jest określić precyzyjnie typ drgawek. Staramy się na miejscu zebrać dokładny wywiad od rodziców, którzy nie zawsze są w stanie precyzyjnie opisać przebieg zdarzenia. Nic dziwnego, bo to zawsze jest traumatyczne przeżycie.
Czy dziecko, które miało epizod drgawek gorączkowych będzie miało padaczkę w przyszłości?
Bardzo często to pytanie pada z ust przerażonych rodziców gdy już uda się opanować sytuację na miejscu zdarzenia. Zawsze wtedy uspokajam. Nie- drgawki gorączkowe nie podnoszą ryzyka padaczki. Nie udowodniono też aby drgawki gorączkowe wpływały w negatywny sposób na rozwój umysłowy dziecka. Aby jeszcze bardziej was uspokoić dodam, że prawidłowo udzielona pierwsza pomoc przy epizodzie drgawek sprawia, że nie stanowią one zagrożenia dla życia dziecka, dlatego warto się tego nauczyć.
Drgawki gorączkowe – objawy
Najprościej mówiąc przypominają one napad padaczki. Choć w ogólnym obrazie nie są aż tak intensywne jak w przypadku padaczki. Typowy scenariusz może wyglądać następująco: dziecko nagle traci przytomność. Rodzice opisują to tak:
- dziecko nagle zaczęło “odjeżdżać”
- dziecko zrobiło się wiotkie
- dziecko przelewało się przez ręce
- dziecko wygięło głowę do tyłu i mocno przewracało oczami
- dziecko zrobiło się sztywne
W czasie trwania napadu nie można obudzić małego pacjenta, nie reaguje nawet na silne bodźce. Warto mieć też na uwadze, że dziecko może w tym czasie zrobić się sine. W trakcie napadu może też dochodzić do oddania moczu. Podsumowując – widok nie będzie należał do przyjemnych. Warto zachować spokój i udzielić pierwszej pomocy.
Jak udzielać pierwszej pomocy przy drgawkach gorączkowych?
Zachowaj spokój! Tak wiem to twoje dziecko, jednak od twojego opanowania będzie zależeć czy poradzisz sobie z udzielaniem pomocy. Nie krzycz, nie biegaj do sąsiada, nie łap od razu za telefon aby zadzwonić na numer alarmowy. Spokojnie. Połóż dziecko w bezpiecznym miejscu, najlepiej na boku, asekuruj jego głowę przed urazami. Wystarczy, że chwycisz ją w swoje dłonie. Odsuń na bok ciężkie przedmioty.
Po ustąpieniu drgawek ułóż dziecko w pozycji na boku, upewnij się, że oddycha i dopiero zadzwoń na numer alarmowy.
Następnie weź do ręki termometr i zmierz temperaturę. Podaj leki p-gorączkowe, możesz też zastosować chłodne okłady na czoło i duży na jamę brzuszną po prawej stronie (w okolicy wątroby)
A jeśli dziecko przestaje oddychać, lub pojawia się niewydolny oddech. Przypominam mój artykuł o resuscytacji krążeniowo-oddechowej u dzieci
Drgawki gorączkowe u niemowląt
Na szczęście rzadko dochodzi do drgawek gorączkowych u dzieci poniżej 1 roku życia. Ich przebieg jest podobny jak u starszych dzieci. Jednak następstwa drgawek u niemowląt mogą być groźniejsze dlatego warto być wyczulonym na takie objawy jak nagłe pogorszenie kontaktu, zasinienie powłok skórnych, czy występujące wtedy pogorszone oddychania. Podobna jest też pierwsza pomoc. Dobrze sprawdzają się chłodne okłady. U niemowląt i małych dzieci bezpieczniejsze będzie stosowanie czopków w celu obniżenia temperatury niż leków doustnych z uwagi na ryzyko zachłyśnięcia. Zawsze po takim epizodzie u niemowlaka należy skonsultować się z pediatrą.
Czego nie robić podczas trwania napadu drgawek gorączkowych
- Nie należy fizycznie tłumić drgawek. Asekurujemy delikatnie głowę, nie trzymamy za ręce, nie naciskamy na korpus.
- Nie wolno wkładać palców, ani żadnych przedmiotów do ust dziecka w czasie drgawek- nie powoduje to lepszej drożności dróg oddechowych, a może doprowadzić do urazu.
- Nie należy wykonywać chłodzenia w czasie trwania napadu drgawek.
- Nie należy podawać doustnie leków p- gorączkowych dzieciom z obniżonym stanem świadomości. Wówczas bardziej sprawdzą się czopki.
Przeczytaj:
- Hipotermia – w jaki sposób uniknąć wyziębienia organizmu?
- Pierwsza pomoc przy zapaleniu krtani u dziecka
- Odwracalne przyczyny NZK
Kiedy należy wezwać pogotowie ratunkowe
Z uwagi na to, że nigdy nie wiadomo jaki będzie dalszy przebieg drgawek i czy wystąpi kolejny napad warto to zrobić za każdym razem. Jeśli napad ustąpi i dziecko powróci do świadomości, będzie normalnie oddychać warto zadzwonić ponownie na numer alarmowy (najlepiej z tego samego telefonu co za pierwszym razem) i powiedzieć jaka jest aktualna sytuacja. Podobnie jeśli stan dziecka pogarsza się od pierwszego wezwania.
Zapraszam do mojego artykułu: Jak wygląda poprawna rozmowa z dyspozytorem i jak ją przeprowadzić?
Mam nadzieję, że dzięki tej wiedzy będziesz w stanie z większym opanowaniem działać w przypadku wystąpienia drgawek gorączkowych u dziecka.
A może nasuwają Ci się jakieś pytania do tego tematu? Daj znać w komentarzu.
Zapraszam do pozostałych wpisów a po praktykę na szkolenie: Kurs pierwszej pomocy Gdańsk