Dzisiaj naszym tematem będzie resuscytacja krążeniowo-oddechowa, czyli RKO u noworodka i niemowlaka. Jak dochodzi do nagłego zatrzymania krążenia u niemowlaków? Jak przeprowadzić resuscytację niemowlaka i noworodka? Dlaczego to takie ważne? O tym wszystkim opowiem w moim poradniku, ale ostrzegam! Nie będzie łatwo!
Niemowlęta – zwykle kojarzą się nam z nowym życiem. Beztroskie małe stworzenia zaprogramowane na długie lata bezawaryjnej pracy. Najgorsze co może się nam przydarzyć w ich towarzystwie to nieprzespane noce 😉 Zwykle tak właśnie jest, ale…
Jeśli ktoś musiał udzielać im pierwszej pomocy to wie jak wielki jest to stres. Nie ma tutaj mowy o wyłączeniu emocji, co dodatkowo utrudnia działanie. Czasem wręcz paraliżuje. Dlatego szczególnie w tych przypadkach ważna jest znajomość podstaw udzielania pomocy. Na solidnej podstawie trudno się przewrócić. Moim zdaniem, to bardziej nauka radzenia sobie w trudnych chwilach, gdy życie i zdrowie małych pacjentów jest zagrożone. Jak więc sobie z tym poradzić?
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa, czyli co?
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO) obejmuje działania, mające na celu przywrócenie prawidłowego oddechu oraz akcji serca, w przypadku jej zatrzymania. Jej zadanie jest takie samo w przypadku dzieci oraz dorosłych.
RKO u noworodków i niemowląt
Po pierwsze – przypadki wystąpienia NZK u niemowląt to nie pojedyncze incydenty! Szacuje się, że nawet 50% wszystkich przypadków zatrzymań krążenia u dzieci dotyczy właśnie niemowląt (dotyczy pozaszpitalnego NZK)!
Po drugie – rokowanie u niemowląt jest o wiele gorsze. To znaczy, że szansa na przeżycie zatrzymania krążenia jest mniejsza u niemowląt niż u starszych dzieci.
Gdzie więc leży klucz do sukcesu?
Oto on… Działaj! Dokładnie tak. Nawet jeśli Twoja cała wiedza o udzielaniu pomocy niemowlętom zakończy się na przeczytaniu tego artykułu. Działaj! Nawet jeśli nie masz kompletnie żadnej wiedzy, a prowadzi Cię jedynie intuicja – działaj!
Dlaczego udzielenie pomocy jest takie ważne?
Dzieci to małe, delikatne i wrażliwe istoty. Ich organizm potrafi jednak sporo wytrzymać. Problem polega na tym ,że gdy dojdzie do załamania funkcji życiowych (np w przebiegu, duszności, odwodniona czy krwawienia ) to pogorszenie ich stanu postępuje dosłownie z minuty na minutę.
Z własnego doświadczenia, a to już 16-letni bagaż, mogę powiedzieć, że każde działanie jest lepsze od braku reakcji. Sam telefon alarmowy nie wystarczy.
Wcześniej pisałem o NZK u dzieci i dorosłych, teraz czas skupić się na niemowlakach.
Przyczyny zatrzymania krążenia u niemowląt
Na pierwszym miejscu wymienia się zawsze przyczynę oddechową (odpowiada nawet za 50% wszystkich przypadków NZK u niemowląt i noworodków). To bardzo ważna wiedza – zapamiętaj ją. Może zdecydować o życiu lub śmierci.
Wśród przyczyn NZK u niemowląt i noworodków wymienia się najczęściej:
- zadławienie,
- utonięcie, podtopienie,
- podduszenie, zadzierzgnięcie,
- infekcja dróg oddechowych (szczególnie nieleczona),
- SIDS (Sudden Infant Death Syndrome) – zespół nagłej śmierci niemowląt. Rozpoznaje się nawet w 30% przypadków domowego zatrzymania krążenia u niemowląt, po wykluczeniu pozostałych przyczyn,
- wstrząs anafilaktyczny.
Reanimacja i resuscytacja noworodka – kiedy przeprowadzić?
Zawsze gdy obserwujemy objawy takie jak:
- siny kolor skóry i brak oddechu,
- brak reakcji na bodźce z zewnątrz (poklepywanie, pocieranie, szczypanie).
Nie sprawdzamy tętna! Samo sprawdzanie oddechu jest najlepszym sposobem na rozpoznanie zatrzymania krążenia u niemowląt!
UWAGA! Jeśli kiedykolwiek w czasie oceny oddechu u niemowlęcia pojawią się wątpliwości (słyszę czy nie, czuję czy nie), to prawidłowym działaniem jest decyzja o rozpoczęciu RKO. Zaznaczam raz jeszcze – nie zrobimy dziecku krzywdy! W tym momencie warto też zerknąć na mój poprzedni artykuł o tym jak zrobić RKO u dziecka. Jako dopełnienie wiedzy.
Ile uciśnięć podczas resuscytacji niemowląt?
Resuscytacja niemowląt to 15 ucisków i 2 oddechy. Dlaczego? Pamiętasz jeszcze, że główną przyczyną zatrzymania krążenia u niemowląt jest przyczyna oddechowa? To bardzo ważne. Zapamiętaj!
Właśnie dlatego też w czasie resuscytacji niemowląt zmniejszono ilość ucisków klatki piersiowej z 30 do 15.
Po każdych piętnastu uciśnięciach wykonujemy 2 oddechy. Dzięki temu w czasie całej akcji resuscytacyjnej zwiększy się ilość wykonanych oddechów.
Skoro jesteśmy w temacie niesienia pierwszej pomocy dzieciom, zachęcam do przeczytania:
Schemat RKO niemowląt i noworodków
Wezwij pomoc – to bardzo ważne, ale uwaga!
Numer alarmowy – wybieraj numer 999. Pójdzie szybciej i masz szanse na instrukcje od dyspozytora medycznego.
Zaleca się aby przy objawach zatrzymania krążenia i oddechu u niemowląt najpierw podjąć próbę ratowania życia przez około 1 minutę, a dopiero później dzwonić (jeśli jesteś sam z dzieckiem).
Jeśli jest więcej osób to dzielimy role i pomoc wzywamy natychmiast.
Wykonujemy 5 oddechów ratowniczych:
- pamiętamy o ułożeniu dziecka na płaskiej powierzchni i delikatnie odchylamy głowę do tyłu,
- sprawdzamy czy ustach jest ciało obce,
- swoimi ustami obejmujemy usta i nos dziecka jednocześnie,
- wdmuchujemy tylko tyle powietrza aby zaobserwować uniesienie klatki piersiowej.
Wykonujemy 15 uciśnięć klatki piersiowej:
- uciski klatki prowadzimy układając dwa palce (wskazujący i środkowy) pośrodku klatki piersiowej,
- uciskaj na głębokość około ⅓ grubości klatki piersiowej niemowlęcia (wymiar przednio-tylny klatki) Nie bój się uciskać głęboko. Nie zrobisz krzywdy, a zbyt płytkie uciski nie pobudzą krążenia,
- uciskaj z częstotliwością około 100-120 ucisków na minutę.
Następnie działamy w sekwencji 2 oddechy i 15 uciśnięć klatki piersiowej do momentu:
- pojawienia się oznak życia (ruch , kaszel, oddech)
- dotarcia służb ratowniczych
- wyczerpania sił (w przypadku resuscytacji dzieci to zdarza się rzadko)
Po pojawieniu się oznak życia układamy dziecko w pozycji bezpiecznej.
Podsumowanie
Mam nadzieję, że poznanie przyczyn i mechanizmu zatrzymania krążenia u niemowląt pozwoliło Ci zrozumieć jak ważne jest Twoje działanie jako świadka zdarzenia. Szczególnie w przypadku resuscytacji niemowląt to właśnie Ty jesteś najważniejszym ogniwem łańcucha przeżycia!
Pamiętaj ! Nie zrobisz niemowlęciu krzywdy wykonując te czynności. Lekko nie będzie, ale pamiętaj – najlepsze oddechy ratownicze i najlepsze uciski klatki piersiowej to takie, które zrobiłeś(aś)! W przypadku pierwszej pomocy u niemowląt to powiedzenie bardzo dobrze się sprawdza.
Po praktykę zapraszam na szkolenie!
Zerknij też na:
Kursy pierwszej pomocy Trójmiasto
Indywidualne Kursy pierwszej pomocy w Gdańsku
Kursy pierwszej pomocy dla szkół i przedszkoli w Gdańsku
Pingback: Zadławienie u niemowlaka - pierwsza pomoc