W nauce pierwszej pomocy bardzo ważne są schematy. Dziś pokażę Ci, czym jest schemat lub ocena ABCDE, do czego służy i kiedy jest przydatna. To właśnie ten schemat pomaga dokonać właściwej oceny stanu pacjenta! Zapraszam!
Czym jest ocena ABCDE w pierwszej pomocy?
Ten prosty schemat to czyste złoto w pierwszej pomocy. Krok po kroku pozwala nam ocenić najważniejsze parametry życiowe, oraz uzyskać cenne informacje. Jest uniwersalny. Działa w przypadku każdego pacjenta.
Jego umiejętne użycie pozwala na szybkie uzyskanie ważnych informacji. Te dane pozwolą Ci szybciej i sprawniej wezwać pomoc. Tak ! Dyspozytor medyczny będzie zadawał pytania o stan poszkodowanego w oparciu o ten sam schemat. A ty już będziesz mieć gotowe odpowiedzi.
Jak wygląda prawidłowy schemat ABCDE?
To szybka ocena stanu pacjenta. Dla łatwego zapamiętania kolejne czynności to skróty od oryginalnych słów określających kolejne elementy badania. Oto one:
A – airway – Sprawdź, czy drogi oddechowe są drożne, jeżeli nie, udrożnij.
B – breathing – Sprawdź oddech przez 10 sekund. Jeśli nie oddycha rozpocznij RKO (opisywałem
C – circulation – Czy są krwawienia zewnętrzne? Jeśli TAK- zatamuj je. Sprawdź kolor i temp. skóry poszkodowanego. Zapewnij mu komfort termiczny.
D – disability – Oceń stan przytomności poszkodowanego, zadając mu proste pytania. (AVPU), zbierz wywiad jeśli to możliwe (SAMPLE)
E – exposure – Ekspozycja poszkodowanego- odsłonięcie i zbadanie ciała poszkodowanego
Kiedy schemat ABCDE będzie przydatny?
Na to pytanie jest tylko jedna odpowiedź. Zawsze! Możesz go użyć w każdej sytuacji udzielania pierwszej pomocy. W szczególności aby:
- zdobyć informacje potrzebne do wezwania pomocy (rozmowy z dyspozytorem)
- szybko ocenić czy pacjent jest w stanie zagrożenia życia
- ocenić najważniejsze parametry życiowe
- zlokalizować i ocenić krwawienia
- ocenić stan neurologiczny pacjenta
O czym pamiętać i czego unikać?
W zależności od rodzaju wypadku czy nagłego zachorowania możesz użyć tylko części schematu -zwykle ABC, lub jeśli jest taka możliwość przejść przez wszystkie jego elementy D+E
Pamiętaj! Schemat ABCDE to tylko narzędzie. Proste i skuteczne, ale najlepiej działa gdy zwyczajnie wiesz jak go używać.
- nie zmieniaj kolejności. Nie jest ona przypadkowa! Ta kolejność jest kluczowa dla szybkiego rozpoznawania stanów zagrożenia życia. Dla przykładu. Po co Ci informacja o krwawieniu z kończyny dolnej jeśli Twój pacjent nie oddycha?
- badanie według schematu można powtarzać. A nawet trzeba. Szczególnie pierwsze trzy elementy: ABC. Pozwoli to szybko zorientować się, że stan pacjenta pogarsza się i trzeba powiadomić o tym dyspozytora.
- na koniec najważniejsza rada -zapamiętaj ją proszę! Jeśli kiedykolwiek nie będziesz wiedział co robić, wtedy rób ABC
Podsumowanie
20 lat temu jako student dostałem od starszych kolegów taką radę. :”Piotr jak nie wiesz co robić, albo pacjent nagle się pogarsza to rób ABC”. Stosuję ją do dziś i niezmiennie ratuje mi życie. Nie tylko moje.
Od dziś możesz używać jej i TY!
Zapraszam do przeczytania innych artykułów:
- Jak wygląda i kiedy stosujemy pozycję bezpieczną?
- Co to jest łańcuch ratunkowy?
- Zasada 4T i 4h i odwracalne przyczyny NZK
- Jak wykonać RKO u dzieci?
- Złota godzina i platynowe minuty w ratownictwie medycznym
- RKO u niemowląt i noworodków
- Co robić przy zatruciu czadem?
- Jak radzić sobie z hipotermią?
Tyle teorii, po praktykę zapraszam na szkolenie.
Zerknij też na:
Pingback: Zadławienie u niemowlaka - pierwsza pomoc
Pingback: Pierwsza pomoc przy omdleniu | Praktyka u Ratownika
Pingback: Wyposażenie apteczki pierwszej pomocy - wskazówki!